Genel

YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası: Yenilenebilir Enerji Belgeleriyle Geleceğe Adım Atın

Enerji piyasasında yenilikçi adımlardan biri olan YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası, yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen elektriğin tüketiciye ulaştırılmasında şeffaflığı sağlayan bir mekanizmadır. Bu sistem sayesinde, tüketiciler ve üreticiler enerji tüketimlerini ve üretimlerini belgeleyebilirler. YEK-G sistemi, özellikle çevre dostu enerji kullanımını teşvik eden, güvenilir ve sürdürülebilir bir enerji piyasası oluşturmayı amaçlar.

YEK-G Belgesi Nedir?

YEK-G Belgesi (Yenilenebilir Enerji Kaynak Belgesi), belirli bir yenilenebilir enerji kaynağından üretilen elektriği temsil eden ve izlenebilirliği sağlayan dijital bir belgedir. Her 1 MWh yenilenebilir elektrik üretimi için bir YEK-G belgesi oluşturulur. Bu belgeler, çevre dostu enerji tüketimini ispatlama ve sertifikalandırma imkanı sunar. Elektrik üreticileri, bu belgeler aracılığıyla yenilenebilir enerji kaynaklarından elde ettikleri elektriği tüketicilere ulaştırırken, tüketiciler de kullandıkları enerjinin kaynağını doğrulayabilirler.

YEK-G sistemi, Türkiye enerji piyasasında yenilenebilir enerji kaynaklarının teşvik edilmesi ve izlenmesi açısından büyük önem taşır. Tüketiciler, bu sistem sayesinde enerjilerini çevre dostu kaynaklardan sağladıklarını belgeleyebilir ve sürdürülebilirlik hedeflerine katkıda bulunabilirler. Belgelerin izlenebilirliği ve güvenilirliği sayesinde, enerji piyasasında şeffaflık artar ve yenilenebilir enerji kullanımının yaygınlaşması teşvik edilir.

 

YEK-G Sistemine Kimler Katılabilir?

YEK-G sistemine katılabilenler:

  • Üretim Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler: Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üreten firmalar, bu lisansa sahip olmalıdır. YEK-G sistemine katılım için bu firmalar, EPİAŞ’a başvurarak kayıt işlemlerini tamamlamalıdır.
  • Tedarik Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler: Elektrik tedarik lisansı olan firmalar, bu sistemde yer alarak YEK-G belgelerini satın alıp müşterilerine sunabilirler.

Lisanssız Elektrik Üretimi Yönetmeliği kapsamında olan üreticiler, bu sisteme katılamaz. YEK-G sistemine dahil olabilmek için lisanslı olmak şarttır.

YEK-G Belgesinin Faydaları

YEK-G belgeleri, yalnızca çevre dostu enerji kullanımını teşvik etmekle kalmaz, aynı zamanda enerji piyasasında şeffaflık sağlar. Bu belgeler, tüketicilerin enerji tüketimlerinin yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlandığını belgelemelerine olanak tanır.

YEK-G Belgesinin sağladığı faydalar:

  1. Şeffaflık: Her bir belge, blok zincir teknolojisi ile benzersiz bir kod ile izlenebilir ve üretimden tüketime kadar tüm süreç boyunca güvenilirliği sağlar.
  2. Sürdürülebilirlik: Enerji üreticileri, yenilenebilir enerji kaynaklarını teşvik eder ve çevresel etkilerini en aza indiren bir sisteme katkıda bulunurlar.
  3. Piyasa Güveni: YEK-G sistemi, EPİAŞ tarafından denetlenir ve piyasa katılımcılarına adil bir ortam sunar. Tüm işlem ve belgeler EPİAŞ Şeffaflık Platformu üzerinden kontrol edilebilir.

YEK-G Sisteminde Katılım Ücreti

YEK-G piyasasına katılan tüzel kişilerden yıllık bir katılım ücreti alınır. Katılım ücretleri, kayıt işlemlerinin tamamlanmasının ardından ilk faturaya yansıtılır ve sonraki yıllarda her ocak ayında yeniden tahsil edilir. YEK-G sisteminden çıkış yapılması durumunda, yıllık katılım ücreti iade edilmez.

2021 yılı için piyasa işletim ücreti alınmamış, ancak sonraki dönemlerde bu uygulama yıllık katılım ücreti üzerinden devam etmiştir.

YEK-G Sisteminin Diğer Sistemlerden Farkı

YEK-G sistemi, her 1 MWh yenilenebilir enerji üretimini temsil eden belgelerin doğru ve şeffaf bir şekilde izlenebilirliğini sağlar. Blok zincir teknolojisi ile her belgeye benzersiz bir kod atanır. Bu sayede elektriğin üretiminden tüketimine kadar olan süreci izlemek ve doğrulamak mümkündür. Aynı zamanda EPİAŞ’ın düzenlediği mevzuata dayalı olarak çalışan bu sistem, üreticilere ve tüketicilere adil bir piyasa ortamı sunar.

Çifte Sayım Nasıl Engelleniyor?

YEK-G sistemi, enerji üreticilerinin başka sertifika programlarına katılmasını ve aynı enerji üretimi için birden fazla belge talep etmesini engeller. Her bir üretim tesisi için YEK-G sistemine kayıt sırasında, diğer sertifika programlarına kayıtlı olunmadığına dair bir taahhütname imzalanır. Aynı takvim yılı içinde başka sistemlere kayıt olan üreticiler, YEK-G sisteminden pasif hale getirilir ve o yıl içinde tekrar katılamazlar.

Nihai Tüketiciler YEK-G Belgelerini Nasıl Alır?

Serbest Olmayan Tüketiciler, görevli tedarik şirketlerine başvurarak YEK-G belgelerini temin edebilirler. Bu tüketiciler, elektrik tüketimleriyle birlikte yenilenebilir enerji belgelerini de alarak çevre dostu enerji kullanımlarını belgeleyebilirler.

Serbest Tüketiciler ise tedarikçileri aracılığıyla YEK-G belgelerine sahip olabilir ve tüketimlerini yenilenebilir enerji kaynaklarından sağladıklarını ispat edebilirler. Ayrıca tüketiciler, belgeleri toplu ya da aylık bazda itfa edebilirler.